Bilim Felsefesi

BİLİM FELSEFESİ

Bilim felsefesi, bilimle ilgili sorular sorarak, bilim üzerine felsefe yapar. Bilimin yapısını, doğasını, bilimsel kuramlarla gerçeklik arasındaki ilişkiyi ve bilimde yöntem problemini ele alır.

19. ve 20. yüzyıllarda bilimin olağan üstü başarı sağlaması, ona olan ilgiyi büyük ölçüde artırmış; bu ilgi, düşünen kişileri neyin bilim olduğu, neyin bilim olmadığı konusunda bir takım ölçütler aramaya ve bilimi sorgulamaya götürmüştür. Bunun sonucunda bilim, felsefenin konularından biri olmuştur.

Bilim ve Felsefe

* Konuları insan, doğa ve evrendir. Gerçeğe ulaşmak amaçtır.İkisi de eleştireldir.
* İkisi de insan ürünüdür.
* İkisi de zihne ve akıl ilkelerine dayanır.
* İkisi de yeni bilgi peşindedir.
* İkisi de şüphe ile başlar.
* Her ikisi de hazır bilgi ile yetinmez.

felsefe-bilim-iliskisi

 

BİLİMİN TARİHİ SÜREÇTEKİ GELİŞİMİ

1)MISIR VE MEZOPOTAMYA’DA BİLİM (Sümer ve Babil Uygarlığı)

İlk uygarlıkların yerleşim merkezi olan Dicle,Fırat ve Nil nehirlerinin kıyıları, aynı zamanda ilk bilimsel çalışmaların ortaya çıktığı yerlerdir. M.Ö 3000’lerde, Mezopotamya’da kurulan Sümer uygarlığının, özellikle matematik işlemlerinde çok ileri düzeyde hesaplamalar yaptıkları bilinmektedir. 60 tabanlı bir sayı sistemi geliştirdiler. Bu sayı sisteminin kullanarak saatin 60 dk, günün 24 saat ve dairenin 360 derece olduğunu hesapladılar. Tarihte ilk yazıyı Sümerliler bulmuşlar ve kullanmışlardır. İlk yazılı kanunlar, ilk takvim, ilk matematik bilgileri Sümerlilere aittir.

Sümerler => Videoyu İzlemek İçin Tıkla >>>

Sümer Uygarlığının yıkılmasından sonra kurulan Babil Uygarlığı matematik, geometri ve astronomide büyük ilerlemeler kaydetmişlerdir.

Babil Matematiği / Nehir’in İki Yakası => Videoyu İzlemek İçin Tıkla >>>

Mısır Uygarlığı matematik, geometri, astronomi bilgilerine tıp bilgilerini de ekleyerek bilimsel çalışmaların kapsamını genişletmiştir. Mısır uygarlığında hekimler aynı zamanda din adamlarıydı.

Mısır’da Doğan Güneş => Videoyu İzlemek İçin Tıkla >>>

 

2) ESKİ YUNAN’DA BİLİM 

M.Ö 600’lü yıllarda Yunan uygarlığı mitolojinin etkisinden çıkıp aklın yani felsefenin etkisine girmiştir. Bu dönemde bilim adamlarıyla filozoflar aynı kişilerdi. Thales gibi doğa filozofları evrenin ana maddesini akıl yoluyla araştırmaya başlamışlar ve bilimsel çalışmalara katkıda bulunmuşlardır. (Güneş tutulmasını önceden tahmin etmiştir.) Aristoteles mantık bilimini kurmuştur. Aristoteles’in fizik ve evren ile ilgili görüşleri uzun yıllar bilimi etkilemiştir. Euklides (Öklid) geometriyi felsefeden ayırmıştır.

Bu dönemde Thales, Pythagoras (Pisagor), Aristoteles, Batlamyus, Öklid, Hipokrates vb gibi filozof, matematikçi ve hekimler adlarını bilim tarihine yazdırmışlardır.

THALES / Bilim’in Yıldızı => Videoyu İzlemek İçin Tıkla >>>

3) ORTAÇAĞ’DA BİLİM

Ortaçağ Avrupasında Hristiyanlığın etkisiyle bilimsel çalışmalar durmuş, dinsel dogmalar benimsenmiştir. Bilim kutsal kitabın izin verdiği kadarıyla yapılmaktaydı.

Bilim; doğuda ise İslamın etkisiyle gelişmeye başlamıştır. Yunan, Hint, İran ve diğer uygarlıklardan yapılan çeviriler İslam dünyasına aktarıldı. Bu çalışmalar M.S 9.,10.,11. yüzyıllarda en üst noktaya ulaşmıştır.

İbn-i Hayyan Kimya, Harezmi Cebir, İbnül Heysem optik biliminin kurucusudur. İbn-i Sina Batı’da en büyük tıp otoritesi oldu. Biruni; astronomi, matematik, coğrafya,tarih,eczacılık alanında çalışmalar yaptı. Batılı bilim tarihçileri onun yaşadığı döneme “Biruni Çağı” adını verdiler. İbn-i Haldun sosyal bilimlerin kurucusu kabul edilmektedir. Beyruni ve Batuta gibi astronomların çalışmaları astronomi bilimine önemli katkılar sağlamıştır.

Bilinmeyen Yönleriyle Müslüman Bilim Adamları => İzlemek İçin Tıkla >>>

4) RÖNESANS’TA BİLİM

Ortaçağ’ın etkisinden kurtulan Avrupa, 15. ve 16. yüzyılda Rönesans hareketini yaşadı. (Yeniden Doğuş) Özellikle evreni din ile değil akıl ile açıklamaya başladılar. Deneyi temel alan doğa bilimlerine yöneldiler. Bilim giderek felsefeden ayrılmaya başladı.

En önemli gelişmeler astronomi ve fizik alanında oldu. Kopernik güneş merkezli dünya modelini geliştirmiştir. Newton evrensel yer çekimi yasasını bulmuştur. Descartes analitik geometriyi kurmuştur. Darwin evrim teorisini geliştirmiştir. Einstein “görelilik kuramı”nı ortaya koymuştur. Kimyada simyanın yerine modern bilimsel yöntemi kullanan A. Lavoisier’nin çalışmaları, Biyolojide hücre teorisinin ortaya konulması; genlerin bulunması…

18. yy Freud’un psikolojideki yorumuyla insanın evrendeki durumu tekrar değişmiştir ve insan artık kendi aklının değil bilinç altının egemenliğindeydi.

Galileo / Dünya Dönüyor => İzlemek İçin Tıkla >>>